BH TURIZAM – Nakon teksta o potencijalnoj turističkoj destinaciji – mistična Biljanska dolina, logičan nastavak je uputiti se rijekom Bilom nizvodno ka Lašvi i zonama naglašenog tranzitnog turizma, odnosno naseljima uz magistralnu cestu Nova Bila, Putićevo i Dolac na Lašvi, zatim potencijalu vikend naselja na Slimenima, industrijskoj zoni sa unikatnom tvornicom šibica i dr.
Ali, prije nastavka pisanja o značaju turizma istočnih vrata Travnika da se ipak vratimo ukratko kroz vrijeme do dubokih korijena travničkog turizma na sažet način bez detaljisanja uz jedan kratak vremeplovom travničkog turizma.
Sigurno je taj početak bio i ranije, ali sa određenim referentnim periodom bi ipak započeo ovako…
Aktivnosti sa pred turističkim obilježjima na općini Travnik dosežu period prolaska druma „Salona – Argentaria“ ovim krajem u širem smislu, zbog prevashodno geoprometnog položaja travničke kotline, što je usmjerilo ljudske potrebe u kretanjima na relacijima jug – sjever i istok – zapad.
U tom smislu turizam travničkog kraja poprima osnovno tranzitno obilježje čija je prisutnost kontinuirana i danas, a i u buduće u svakodnevnim kretanjima putnika i turista.
Kasnije su historijski fakti dali travničkom kraju regionalni značaj kroz različita vremenska razdoblja gdje je turizam poprimao nove oblike i prakse, suštinski se svodeći na tadašnja prilagođavanja potrebama putnika namjernika.
Ako se isključe periodi ratova i drugih nepogoda, travnički kraj, što je regionalno bio značajniji kroz svoje bogato historijsko vrijeme i tadašnji turizam je bio izdašnija, kao i obrnuto kada je Travnik gubio na značaju.
Dakle, pred turizam doseže period Rimjana do nastanka prvog travničkog hotela krajem 19. stoljeća gdje su u tom periodu tranzitnost, geoprometni položaj i administrativno sjedište Travnika osnovni razlozi prisutnosti posjeta bez presudnog utjecaja atraktivnih lokaliteta na tadašnji turistički razvoj.
Naravno, forme turizma nisu imale svoje konture prema savremenim teorijama sve do Austrougarskog perioda i nastanka prvog travničkog hotela Vlašić 1897.g., ali funkcija turizma je neosporna činjenica travničkog kraja sa svojim dubokim historijskim korijenima i nije nepoznata djelatnost u privrednom spektru svakodnevnog života stalnih, privremenih i povremenih stanovnika ovog kraja.
Prema dostupnim informacijama sistemski razvoj turizma na općini Travnik intezivirao se krajem 60 i 70-tih godina prošlog stoljeća kroz temeljni turistički dokument tadašnje skupštine opštine Travnik iz 1967.g. „Program dugoročnih mjera za razvoj turizma opštine Travnik“ koji uz tadašnje republičke i federalne akte područje općine Travnik svrstavaju u perspektivnu turističku zonu.
U knjizi „Travnik, grad i regija“ dr. Krešimira Papića iz 1975.godine, posebno poglavlje je posvećeno turističkoj funkciji u kojem autor navodi „Travnik se već decenijama nalazi na spisku važniji turističkih mjesta Bosne i Hercegovine, ali isto toliko traju manje ili više uspješna nastojanja da to stvarno i bude, tj. da mu turizam uistinu postane jedna od istaknutih funkcija i faktor razvoja grada i okoline“.
Poruka navedene rečenice je kao jedan vid stalnog izazova akutelna i danas.
Pročitajte još kolumni o turizmu u BiH
P.S. Prelijepe fotografije ustupili Filipović Nino, Mujanović Mirsad i Pelić Hrvoje, hvala im puno!
